Nurty psychoterapeutyczne – który wybrać? 

Psychoterapia to zbiorcze hasło określające kilka metod wykorzystywanych w gabinetach terapeutycznych. Często osoby, które szukają dla siebie pomocy, nie wiedzą, który nurt psychoterapeutyczny wybrać, by cieszyć się największą skutecznością. W tym artykule opowiadamy o poszczególnych nurtach i przedstawiamy przypadki, w których mogą się one najlepiej sprawdzić.

Popularne nurty psychoterapeutyczne

Jest kilka nurtów psychoterapeutycznych, które warto dobrze poznać, aby wybrać odpowiedniego terapeutę. Nie każdy problem w jednakowy sposób nadaje się do pracy w każdym nurcie. Zdarza się, że osoby wybierają podejście niedopasowane do swoich problemów, przez co nie widzą poprawy nawet podczas wielomiesięcznych spotkań z terapeutą. 

Aby uniknąć straty czasu i pieniędzy, warto wstępnie porozmawiać ze specjalistą od zdrowia psychicznego — taka rozmowa może odbyć się nawet przez internet. Na stronie Psychologwnecie.pl psychoterapeuta online przeprowadzi szczegółowy wywiad z Tobą. 

Terapia psychodynamiczna

Ten nurt psychoterapeutyczny często kładzie nacisk na poznawanie procesów odbywających się w podświadomości. Nic dziwnego, w końcu za jego twórcę uznaje się Zygmunta Freuda. Przeważnie osoby, które uczestniczą w sesjach psychodynamicznych, uczęszczają na spotkania z psychoterapeutą co najmniej rok. 

Często pacjent z terapeutą rozmawia o przeszłości. Tego typu wycieczki w dawne doświadczenia pacjenta pozwalają lepiej zrozumieć aktualną konstrukcję pacjenta. 

To podejście skupia się na modyfikacji problematycznych zachowań, emocji i myśli poprzez odkrywanie ich nieświadomych znaczeń oraz motywacji. 

Klienci mają okazję lepiej poznać siebie, analizując swoje interakcje w kontekście relacji terapeutycznej. Choć psychoanaliza jest często kojarzona z Zygmuntem Freudem, od jego czasów została rozwinięta i dostosowana do współczesnych potrzeb.

Terapia poznawczo-behawioralna

Ten rodzaj terapii koncentruje się na wzorcach i zachowaniach, które — można powiedzieć — mają miejsce tu i teraz. Terapia CBT (bo tak brzmi alternatywna jej nazwa) idealnie sprawdza się w przypadku osób z ADHD, cierpiących na zaburzenia lękowe, a także depresji. Dobre efekty obserwuje się też u osób zmagających się z uzależnieniami. 

Pracuje się tutaj na wzorach, które dzieją się obecnie (na bieżąco). Terapia prowadzona w tym nurcie przynosi dobre efekty, gdy dana osoba chce rozprawić się ze swoimi bieżącymi problemami — takimi, które nie mają swojego podłoża w dalekiej przeszłości, często wręcz w podświadomości. Efektów sesji w nurcie CBT można się spodziewać już po kilku miesiącach. Przeważnie cel spotkań w nurcie poznawczo-behawioralny jest jasno określony.  

Terapia Gestalt

Ten rodzaj terapii koncentruje się na potrzebach wewnętrznych, które drzemią głęboko w pacjencie. Największe korzyści z uczęszczania na sesje w nurcie Gestalt odniosą osoby, które chcą lepiej poznać same siebie, gdy borykają się ze zrozumieniem własnej tożsamości i uporządkowaniem swojej codzienności. 

Cechą charakterystyczną Gestalt jest specyficzna rola terapeuty — terapeuta tutaj pełni funkcję przewodnika, a nie autorytetu jak w wielu popularnych nurtach. 

Gestalt kładzie nacisk na postrzeganie umysłu i ciała integralnie — ciało odgrywa istotną rolę, w myśl zasady, że jest ono nośnikiem doświadczeń z przeszłości.

Jak wybrać właściwy nurt psychoterapeutyczny?

Odpowiedź na pytanie, jak wybrać nurt psychoterapeutyczny jest złożona, ale poniżej kilka pytań, które musisz sobie zadać na etapie poszukiwań.

• Wolisz podejście bardziej skoncentrowane na rozwiązaniach, czy eksploracji emocji? 

• Jaki jest cel Twojego uczestnictwa w sesjach, np. poprawa relacji, radzenie sobie ze stresem czy rozwój osobisty?

• Jak długo chcesz chodzić na spotkania z terapeutą? Pamiętaj, że nie zawsze da się osiągnąć efekty w krótkim czasie. Niekiedy terapia musi być rozłożona na długie miesiące. 

Nurty psychoterapeutyczne – który wybrać? (słowo końcowe)

Już wiesz, jakie są dostępne nurty psychoterapeutyczne. Pamiętaj, że jest ich znacznie więcej — my omówiliśmy te, które są najpopularniejsze. Możesz oczywiście rozważyć uczestnictwo w spotkaniach prowadzonych według innych zasad. 

1. Nurt psychodynamiczny

Nurt ten, oparty na teoriach Zygmunta Freuda, koncentruje się na nieświadomych procesach psychicznych oraz ich wpływie na zachowanie. Psychoterapia psychodynamiczna może trwać od kilku miesięcy do kilku lat i jest szczególnie skuteczna w leczeniu zaburzeń osobowości oraz przewlekłych problemów emocjonalnych12.

2. Nurt poznawczo-behawioralny (CBT)

CBT jest jednym z najczęściej stosowanych nurtów, uznawanym za skuteczny w leczeniu zaburzeń lękowych, depresji i fobii. Skupia się na identyfikacji i modyfikacji negatywnych wzorców myślenia oraz zachowania. Terapeuci często zlecają „prace domowe”, co sprzyja aktywnemu uczestnictwu pacjenta w procesie terapeutycznym14.

3. Nurt humanistyczno-egzystencjalny

Ten nurt kładzie duży nacisk na relację między terapeutą a pacjentem oraz na osobisty rozwój klienta. Terapeuta pełni rolę wspierającą, umożliwiając klientowi eksplorację własnych emocji i doświadczeń. Jest polecany dla osób pragnących lepiej zrozumieć siebie i swoje pragnienia24.

4. Nurt systemowy

Psychoterapia systemowa bada problemy jednostki w kontekście jej relacji rodzinnych i społecznych. Skupia się na identyfikacji dysfunkcyjnych wzorców w systemie rodzinnym i ich wpływie na zachowanie jednostki. Jest często stosowana w terapii par i rodzin23.

5. Nurt integracyjny

Integracyjne podejście łączy różne techniki i metody z różnych nurtów psychoterapeutycznych, dostosowując je do indywidualnych potrzeb pacjenta. Terapeuci pracujący w tym nurcie są elastyczni i mogą zmieniać podejście w zależności od postępów pacjenta13.

Artykuł sponsorowany